Լևոն Վարդանյան

3. 1) 0,75; 0,66; 0,60
2) 0,60; 0,66; 0,75
3) 0,66; 0,75; 0,60
4) 0,66; 0,60; 0,75

4. 11; 13;17;19;23;29 – 6 թիվ

11;13;17;19 – 4

(x+7)/5=10 x+7=50 x=43

24*75/100=18

16/3+8/3*5/4=16/3+10/3=8 2/3

x-1=-5 x=-4
x-1=5 x=6

Հայաստանում կան տարբեր կուսակցություններ, որոնք զբաղվում են երկրի կառավարմամբ։ Ազգային ժողովում ներկայումս մանդատ ունեն երեք հիմնական քաղաքական ուժեր՝ «Քաղաքացիական պայմանագիր», «Հայաստան» դաշինք և «Պատիվ ունեմ» դաշինք։ Օրինակ, «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության ծրագրում շեշտվում են ժողովրդավարությունը, որտեղ խոստանում են պաշտպանել մարդու իրավունքներն ու ազատությունը, խթանել տնտեսությունը՝ ներդրումներ ներգրավելով ու աշխատատեղեր ստեղծելով։ Անվտանգությունը ևս առաջնահերթություն է՝ բանակի արդիականացումից մինչև տարածաշրջանային կայունության պահպանում։ Կրթությունն ու առողջապահությունը նույնպես կարևորվում են՝ դարձնելով դրանք ավելի որակյալ և մատչելի։

Քաղաքական գիտակցությունն այն է, երբ մարդ հասկանում է, թե ինչպես է աշխատում պետությունը, ինչ իրավունքներ ու պարտականություններ ունի։ Այն կարևոր է, որովհետև առանց քաղաքական գիտակցության մարդիկ չեն կարող ճիշտ ընտրություն կատարել կամ պաշտպանել իրենց իրավունքները։ Եթե մարդիկ անտարբեր են քաղաքականության հանդեպ, դա կարող է վատ հետևանքներ ունենալ, օրինակ՝ իշխանությունը կարող է աշխատել միայն իր շահերի համար, և ոչ թե ժողովրդի։

Ինչ վերաբերում է իմ քաղաքական գիտակցությանը, ես հասկանում եմ, թե ինչպես է պետությունը գործում, հետևում եմ քաղաքական իրավիճակին և մասնակցում եմ ընտրություններին։ Բայց իմ ակտիվությունը միջին է․ ես կուսակցական չեմ և հաճախ չեմ մասնակցում քաղաքական միջոցառումներին։ Կարծում եմ, որ եթե մարդիկ ավելի ակտիվ լինեն, դա կօգնի երկրին ավելի լավ զարգանալ։

1. Ո՞րն է իշխանությունների բաժանման սկզբունքի նպատակը

Իշխանությունների բաժանման սկզբունքի նպատակը հավասարակշռություն ապահովելն է պետության կառավարման մեջ։ Սա արվում է, որպեսզի իշխանության երեք ճյուղերը՝ օրենսդիրը, գործադիրը և դատականը, իրարից անկախ լինեն և մեկը մյուսի վրա չափազանց ազդեցություն չունենա։ Այսպես կանխվում է իշխանության կենտրոնացումը մեկ կառույցի կամ անձի ձեռքում, ինչը կարող է հանգեցնել բռնապետության։

Օրինակ՝ օրենսդիրը (Ազգային ժողովը) ընդունում է օրենքները, գործադիրը (կառավարությունը) դրանք կիրառում է, իսկ դատականը (դատարանները) հետևում է, որ օրենքները ճիշտ կիրառվեն։ Իշխանության ճյուղերն իրար վերահսկում են, ինչը կոչվում է «հակակշիռների և հավասարակշռության մեխանիզմ»։ Այսպիսով, իշխանությունների բաժանումը օգնում է, որ պետությունն ավելի արդար և ժողովրդավարական լինի։

2. Ինչպիսի՞ կառավարման մոդել ունի ՀՀ-ը, և որ՞ իշխանության ճյուղն է այսօր ավելի ազդեցիկ

Հայաստանը խառն կառավարման մոդել ունեցող պետություն է։ Սա նշանակում է, որ երկիրը միաժամանակ ունի խորհրդարանական և նախագահական կառավարման որոշ հատկանիշներ, բայց հիմնականում կառավարվում է որպես խորհրդարանական հանրապետություն։

Այս մոդելում հիմնական իշխանությունը պատկանում է Ազգային ժողովին (օրենսդիր մարմնին) և վարչապետին (գործադիր իշխանությանը)։ Նախագահի դերը խորհրդանշական է և սահմանափակված է հիմնականում ներկայացուցչական գործառույթներով։

Այսօր Հայաստանում ավելի ազդեցիկ է գործադիր իշխանությունը, որը ղեկավարում է կառավարությունը՝ վարչապետի գլխավորությամբ։ Վարչապետը պատասխանատու է կառավարության աշխատանքի կազմակերպման և պետության զարգացման հիմնական ուղղությունների համար։ Այնուամենայնիվ, դատական իշխանության անկախությունն ու ուժեղացումը ևս կարևոր թեմա է, որը դեռևս լիարժեք չի լուծվել։

1.  Եվայենց դասարանում տղաները աղջիկներից երկու անգամ քիչ են։ Եվայի դասընկերուհիները 7-ով շատ են դասընկերներից: Քանի՞ սովորող կա Եվայենց դասարանում:
2x – աղջիկներ
x – տղաներ
2x-x=7 x=7 3x=21 սովորող

2.Արամը  խանութից գնեց կարտոֆիլով և մսով 14 կարկանդակ և վճարեց 3200 դրամ: Քանի՞ կարտոֆիլով կարկանդակ  է գնել Արամը, եթե մսով կարկանդակն արժե 300 դրամ, իսկ կարտոֆիլովը՝  200:
x+y=14
200x+300y=3200
x=14-y
2800-200y+300y=3200
100y=400
y=4 մսով
x=10 կարտոֆիլով

3.Գտնել օրինաչափությունը և պարզել, թե ի՞ն թիվ պետք է գրել դեղին վանդակում

տակի թվերը վերևի երկու թվերի գումարներն են => 4+12=16 դեղին վանդակում գրում ենք 16

4. Հետիոտնը որոշ  ժամանակում/մի-քանի ժամում/ անցավ 15կմ ճանապարհ: Որքա՞ն ճանապարհ կանցնի հեծանվորդը, եթե շարժվի հետիոտնից երկու անգամ արագ և գնա երեք անգամ ավելի երկար ժամանակ:

x կմ/Ժ t ժ – 15 կմ – հետիոտնը
2x կմ/ժ 3t ժ – 15*3*2=90 կմ

5.Երևանից դեպի Թբիլիսի  ճանապարհին գնացքը ունենում է 1 կանգառ՝ 30 րոպե տևողութամբ։ Ընդհանուր առմամբ ճանապարհը տևում է յոթ  ու կես ժամ։ Պարզել՝ որքան ժամանակ է ծախսվել մինչև կանգառը և կանգառից հետո, եթե կանգառ հասնելու համար անհրաժեշտ է   1 ժամ ավելի ժամանակ։

կանգառ հասնել x+1 ժ
կանգառից Թբիլիսի x ժ =>
2x+1+0,5=7,5
2x=6
x=3 ժ
x+1= 4ժ

6.Առաջին հարկից մինչև երրորդ հարկ 36 աստիճան կա: Քանի՞ աստիճան կա առաջին հարկից մինչև վեցերորդ հարկ:
3x=36 => x=12
6x=72

7. Շաբաթվա ի՞նչ օր կլինի երկուշաբթի օրվանից 125 օր անց:
1 օր հետո – երեքշաբթի
7 օր հետո – երկուշաբթի
126 օր հետո – երկուշաբթի =>
125 օր հետո – կիրակի

8. 1մ80սմ երկարությամբ պարանը Արամը  բաժանեց 3 մասի  այնպես, որ 2-րդը 1-ինից 20սմ-ով ավելի երկար լինի, իսկ 3-րդը 1-ինից 40սմ-ով ավելի երկար լինի: Գտնե՛լ ստացված ամենաերկար մասի երկարությունը։
180 սմ
առաջին x սմ
երկրորդ x+20 սմ
երրորդ x+40 սմ
3x+60=180 x=40
x+40=80սմ

9. 1 լուցկու հատիկը տեղաշարժիր այնպես, որ ստանաս ճիշտ հավասարություն: 

լուծել 1,3,4 կետեր։ Ցուցում՝ եռանկյան կողմերը նշանակել 3x; 4x և 5x

P=12x=24սմ
x=2
3x=6 4x=8 5x=10
1 – 6 սմ
2R=10 R=5
3 – 5 սմ
S=6*8/2=24 S=10*h/2=24
5h=24 h=4,8սմ
4 – 48 մմ

C=x B=2x A=x+40
4x+40=180 x=35
C=35 B=70 A=75
1- 75º
C’=145 B=110 A=105
2- 105º
70/2=35 75/2=37,5
37º30’+35º=72º30′
3-72º30′
180-75=105 105/2=52,5
180-70=110 110/2=55
180-55-52,5=72,5
4- 72º30′

1. 180-120=60 60/2=30
2. 150+150+60=360
3. 12√3/2=6√3
4. 6√3•√3=18 18+18=36

Պետության կառուցակարգի սկզբունքները ցույց են տալիս, թե ինչպես պետք է պետությունը աշխատի, որպեսզի լինի արդար ու կազմակերպված։ Սկզբունքներից առաջինը օրինականությունն է, այսինքն՝ բոլոր պաշտոնյաները և պետական մարմինները պետք է գործեն օրենքի շրջանակներում։ Մյուս կարևոր սկզբունքը ժողովրդավարությունն է․ ժողովուրդը պետք է մասնակցի երկրի կառավարմանը՝ ընտրությունների միջոցով։ Հաջորդը իշխանության բաժանումն է․ որպեսզի իշխանությունը չկենտրոնանա մեկ վայրում, այն բաժանվում է օրենսդիր, գործադիր և դատական ճյուղերի։ Կարևոր է նաև մարդու իրավունքների պաշտպանությունը, այսինքն՝ պետությունը պետք է ամեն կերպ պաշտպանի քաղաքացիների ազատությունը։ Եվ վերջապես, պետք է լինի ճիշտ համակցություն կենտրոնացվածության (երբ որոշումները կայացվում են կենտրոնում) և ապակենտրոնացվածության (երբ տեղական կառույցներն ունեն որոշ ինքնավարություն) միջև։

Պետական մարմինները՝ տարբեր նախարարություններ ու կառույցներ, իրականացնում են պետության գործառույթները։ Օրինակ, Մեծ Բրիտանիայում Կառավարության գրասենյակ-ը (Cabinet Office) օգնում է կառավարությանը ճիշտ կազմակերպել իր աշխատանքը, իսկ Արդարադատության նախարարությունը (Ministry of Justice) զբաղվում է դատարանների, բանտերի և արդարադատության համակարգով։ Հայաստանում էլ կան նմանատիպ մարմիններ, օրինակ՝ Արդարադատության նախարարությունը, որը զբաղվում է երկրի օրենքներով և մարդու իրավունքների պաշտպանությամբ։

Ինչ վերաբերում է պետության տարբեր կառավարման ձևերին, ապա ժողովրդավարական երկրներում իշխանությունը պատկանում է ժողովրդին։ Այս երկրներում մարդիկ ազատ ընտրությունների միջոցով ընտրում են իրենց ներկայացուցիչներին, իսկ օրենքները պաշտպանում են նրանց իրավունքներն ու ազատությունները։ Օրինակ՝ Գերմանիան կամ ԱՄՆ-ն ժողովրդավարական երկրներ են։ Բայց հակաժողովրդավարական երկրներում իշխանությունը կենտրոնացած է մեկ անձի կամ փոքր խմբի ձեռքում։ Չկան ազատ ընտրություններ, և մարդիկ չունեն խոսքի ազատություն։ Օրինակ՝ Հյուսիսային Կորեայում իշխանությունը պատկանում է միայն կառավարող խմբին, իսկ ժողովրդի ձայնը չի լսվում։

Հայաստանը ժողովրդավարական պետություն է, ինչը նշանակում է, որ մարդիկ կարող են մասնակցել ընտրություններին, արտահայտել իրենց կարծիքը և ապավինել օրենքին իրենց իրավունքների պաշտպանության համար։

3+√2•2√2=3+4=7

45-25=20

5+3-2√15+2√15=8

2+5=7

_⁵√4²*√4=_⁵√2⁴*2=_⁵√2⁵=2

8/3-11/2-13/6=16/6-33/6-13/6=-30/6=-5

3*1/9-2=1/3-2=-5/3

28/5*10/7-1/2=8-1/2=7,5

(13-19/2*5/19)*3/7=(13-5/2)*3/7=21/2*3/7=4,5

3/35*7/3-6/5=1/5-6/5=-1

6+14+7/13=20 7/13

7+5-2=10

1/2+1/3*6=1/2+2=2,5

14/3-4,8=14/3-48/10=140-144/30=-4/30=-2/15

3/2-1/2*11/3=9/6-11/6=-1/3